*** Almanya’nın ABD ticaret gemilerine saldırması sonucunda ABD savaşa İtilaf bloğunda girmiş ve savaşın seyri değişmiş kısa bir süre sonra savaşı İtilaf devletleri kazanmışlardır. Müttefiklerimiz Almanya ve Bulgaristan’ın da yenilmesi ile bizde savaştan çekilmişiz ve Mondros Ateşkes Antlaşması’nı imzalamışız.
*** Wilson İlkeleri : Yenen devletler yenilen devletlerden toprak almayacak (İngiltere’nin dahada güçlenmesini istememiş) UnutmaJ Bu madde bizim Mondrosu imzalamamızda etkili olmuştur, bu maddeye güveniyoruz.)
*** Mondros antlaşması ile boğazlarımızı, limanlarımızı, ulaşım ve haberleşme araçlarımızı, silahlarımızı İtilaflara teslim edeceğiz… Ordumuz terhis edilecek (yorum: Osmanlı devleti savunma gücünden yoksun bırakılarak işgale hazır hale getirilmiştir) ve
7.madde: İtilaf devletleri güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa istedikleri yeri işgal edebilecekler (yorum: işgallere hukuki zemin, dayanak) 24. madde: 6 doğu ilinde herhangi bir karışıklık çıkarsa buralar işgal edilecek. (amaç doğu anadoluda bir ermeni devleti kurmak)
Bilgi: Mondros’tan sonra ilk işgal edilen yer Musul, ilk direnişin başladığı yer Hatay-Dörtyol
M.Kemal’in tutumu : Antlaşma maddelerinin açık olmadığını, yoruma açık olduğunu ve işgallere zemin hazırladığını düşünüyor. Osmanlı devleti kendisini kayıtsız ve şartsız teslim etmiştir diyor. Ama o hiçbir zaman ümitsizliğe düşmemiş ve İstanbul’da gördüğü itilaf devletleri donanmasına ‘’Geldikleri gibi giderler’’demiştir. (İleri Görüşlülük)
Halkın tutumu: protesto mitingleri, telgraflar ile işgaller protesto ediliyor. Bölgesel direniş cemiyetleri kuruluyor. Kuvay-ı Milliye kuruluyor silahlı direnişler başlıyor.
Osmanlı Yönetiminin Tutumu: İşgallerin geçici olduğuna halkı inandırmaya çalışıyor. İkna heyetleri göndererek işgalcilere karşı gelinmemesini halka kabul ettirmeye çalışıyor. M.Kemal ve milli mücadele taraftarlarını vatan haini ilan ediyor.
Mondros Ateşkes Anlaşmasına Halkın ve Mustafa Kemal'in Tutumu Nasıldır |
Ders Notları Kamu Personeli ,