İLTİZAM SİSTEMİ:
İltizam, Osmanlı devleti vergilerin bir bölümünün belli bir bedel karşılığında devlet tarafından kişilere devredilerek peşin olarak o kişiden ücret almasıdır.
Bir başka açıklama ile devlet bir bölgenin toprağının vergi toplama işini ihaleye çıkarır.Burada amaç en fazla vergi toplarım diyen kişiye ihaleyi vermekti. Kazanan kişi genellikle 3 yıllık ödemesini peşin yapardı. İhaleyi kazanan mültezim vergi toplamak için adamları ile beraber bölgeye giderdi.
İltizam sistemi Osmanlı Devleti’nde duraklama ve gerileme döneminde sıkça kullanılan bir vergi toplama sistemi haline geldi. Osmanlı Devleti Yükselme döneminde ise iltizam sistemini merkezden uzak vilayetlerde, sıkı kontroller eşliğinde uygulanıyordu.
İltizam sistemine Ortaçağ Avrupasındaki malikane sistemine de benzetebiliriz.
İltizam alan kişilere mültezim denilirdi. Bu mültezimler günümüzde mütahitlere denk gelebilir. Bu mültezimler açık attırma usulü ile o bölgenin vergi toplama hakkını satın alırdı.Mültezim ihaleyi kazandığında devlete ödemesini yapardı.Daha sonra bölgesine gider yıl içinde halktan vergi toplar.
İltizam sistemi Ortçağ Avrupasında Fransa ve Almanya’da uygulanmış bir sistemdir.
16 yüzyılda ticaret yolların değişmesi, uzun süren savaşlar sonucu Osmanlı Devleti ekonomik olarak zayıflamıştı. Nakit ihtiyacınız karşılamak amacıyla tımar sisteminden çıkarılan topraklar iltizam sistemine aktarılıyordu.
İltizam SistemiOsmanlı Devletin de İltizam sistemi nedir? |
Ders Notları Kamu Personeli ,
Osmanlı Devletin de İltizam sistemi nedir? |
